بهمنظور ارزیابی واکنش برخی شاخصهای کارآیی مصرف نیتروژن و محتوای پروتئین دانه گندم به سطوح مختلف زئولیت و نیتروژن آزمایشی بر اساس طرح کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 401-1400 بهصورت مزرعهای در منطقه دزفول اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد زئولیت طبیعی در چهار سطح (صفر، 4، 8 و 12 تن در هکتار) بهعنوان کرتهای اصلی و همچنین چهار سطح مصرف نیتروژن (50 ، 100، 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) از منبع کود اوره بهعنوان کرتهای فرعی بود. نتایج آزمایش نشان داد اثر تیمارهای زئولیت، نیتروژن و برهمکنش آنها بر تمامی صفات موردبررسی معنیدار بود. بر اساس مقایسه میانگین برهمکنش تیمارها، بیشترین میزان کارآیی زراعی (02/25)، کارآیی فیزیولوژیک (10/42)، کارآیی جذب (93/0)، کارآیی بهرهوری (15/39) برحسب کیلوگرم بر کیلوگرم و بازیافت ظاهری (07/59) و شاخص برداشت نیتروژن (03/75) برحسب درصد مربوط به تیمار 12 تن در هکتار زئولیت به همراه 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و کمترین مقادیر آنها به ترکیب تیماری عدم مصرف زئولیت (شاهد) و مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار اختصاص داشت. حداکثر محتوای پروتئین دانه (87/13 درصد) در تیمار 12 تن در هکتار زئولیت به همراه 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد که نسبت به حداقل میزان آن (50/8 درصد) در تیمار شاهد و مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، 17/63 درصد افزایش نشان داد. بر اساس نتایج این آزمایش، میتوان کاربرد 12 تن زئولیت به همراه مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار را مؤثرترین تیمار بهعنوان ماده افزودنی به خاک جهت افزایش شاخصهای کارآیی مصرف نیتروژن مورد استفاده قرار داد.
Nouriyani H. Reaction of some nitrogen use efficiency indices and wheat grain protein content to different levels of zeolite and nitrogen. فیزیولوژی گیاهان زراعی 2025; 17 (65) :59-73 URL: http://cpj.ahvaz.iau.ir/article-1-1686-fa.html
نوریانی حسن. واکنش برخی شاخصهای کارایی مصرف نیتروژن و محتوای پروتئین دانه گندم به سطوح مختلف زئولیت و نیتروژن. مجله علمی فیزیولوژی گیاهان زراعی. 1404; 17 (65) :59-73