|
مقایسه عملکرد و برخی خصوصیات مرفولوژیک و بیوشیمیایی ارقام گندم در شرایط کم آبیاری در منطقه ورامین
|
رضا افشاریان زاده   ، اسلام مجیدی هروان ، محمد نصری* ، حسین حیدری شریف آباد ، قربان نور محمدی |
|
|
|
چکیده: (733 مشاهده) |
تنش رطوبتی به عنوان عاملی مهم در کاهش عملکرد گندم مطرح میباشد. بدین منظور تحقیقی بر روی 21 رقم گندم در شرایط سطوح مختلف قطع آبیاری در منطقه ورامین اجرا شد. این تحقیق به صورت کرتهای خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل تیمارهای قطع آبیاری و ارقام در 63 تیمار و سه تکرار انجام شد. عامل اصلی تیمار آبیاری در سه سطح شامل: آبیاری معمول I0، قطع آبیاری در مرحله گلدهی I1، قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانهI2 و ارقام در 21 سطح شامل چمران؛ استار؛ سیروان؛ سیوند؛ ارگ؛ پارسی؛ برات؛ نارین؛ حیدری؛ افق؛ رخشان؛ بهاران؛ سپاهان؛ افلاک؛ میهن؛ زارع؛ گنبد؛ اروم؛ سایسون؛ گاسکوژن؛ مهرگان به عنوان عامل فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر ساده آبیاری و ارقام و تأثیر متقابل آنها بر روی عملکرد دانه، عملکرد کل، شاخص سطح برگ پرچم، محتوی نسبی آب برگ، آنزیم کاتالاز و بیومارکر تخریب دیتیروزین در سطح پنج و یک درصد معنیدار بود. ارتفاع بوته و شاخص برداشت تحت تأثیر اثر ساده تیمار آبیاری قرار نگرفت ولی اثر ساده ارقام و تأثیر متقابل سطوح آبیاری و ارقام اثر معنیدار در سطح یک درصد داشت. بالاترین ارتفاع بوته از تیمار آبیاری معمول و رقم سپاهان Cm) 7/113(؛ عملکرد دانه از تیمار آبیاری معمول و رقم رخشان Kg.ha)4/10276(؛ عملکرد کل از تیمار آبیاری معمول و رقم سیوند با متوسطKg.ha) 8/43892(؛ آنزیم آنتی اکسیدانت کاتالاز از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم سیوندU/mgprotein) 36/54) و بیومارکر تخریب دیتیروزین از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم گاسگوژن ηmol/mgprotein)83/21) حاصل شد. کمترین ارتفاع بوته Cm) 4/76(، عملکرد دانه Kg.ha)7/1493(؛ عملکرد کل Kg.ha)9/10543( را تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم افق به دست آورد. کمترین آنزیم آنتی اکسیدانت کاتالاز را تیمار آبیاری معمول در رقم سیروان با متوسط(U/mgprotein) 95/12 و بیومارکر تخریب دیتیروزین را تیمار آبیاری معمول در رقم رخشان با متوسط 11/9 (ηmol/mgprotein) به خود اختصاص داد. با توجه به نتایج می توان ارقام رخشان و سیوند و حیدری را برای کاشت در منطقه ورامین توصیه نمود.
تنش رطوبتی به عنوان عاملی مهم در کاهش عملکرد گندم مطرح میباشد. بدین منظور تحقیقی بر روی 21 رقم گندم در شرایط سطوح مختلف قطع آبیاری در منطقه ورامین اجرا شد. این تحقیق به صورت کرتهای خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل تیمارهای قطع آبیاری و ارقام در 63 تیمار و سه تکرار انجام شد. عامل اصلی تیمار آبیاری در سه سطح شامل: آبیاری معمول I0، قطع آبیاری در مرحله گلدهی I1، قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانهI2 و ارقام در 21 سطح شامل چمران؛ استار؛ سیروان؛ سیوند؛ ارگ؛ پارسی؛ برات؛ نارین؛ حیدری؛ افق؛ رخشان؛ بهاران؛ سپاهان؛ افلاک؛ میهن؛ زارع؛ گنبد؛ اروم؛ سایسون؛ گاسکوژن؛ مهرگان به عنوان عامل فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر ساده آبیاری و ارقام و تأثیر متقابل آنها بر روی عملکرد دانه، عملکرد کل، شاخص سطح برگ پرچم، محتوی نسبی آب برگ، آنزیم کاتالاز و بیومارکر تخریب دیتیروزین در سطح پنج و یک درصد معنیدار بود. ارتفاع بوته و شاخص برداشت تحت تأثیر اثر ساده تیمار آبیاری قرار نگرفت ولی اثر ساده ارقام و تأثیر متقابل سطوح آبیاری و ارقام اثر معنیدار در سطح یک درصد داشت. بالاترین ارتفاع بوته از تیمار آبیاری معمول و رقم سپاهان Cm) 7/113(؛ عملکرد دانه از تیمار آبیاری معمول و رقم رخشان Kg.ha)4/10276(؛ عملکرد کل از تیمار آبیاری معمول و رقم سیوند با متوسطKg.ha) 8/43892(؛ آنزیم آنتی اکسیدانت کاتالاز از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم سیوندU/mgprotein) 36/54) و بیومارکر تخریب دیتیروزین از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم گاسگوژن ηmol/mgprotein)83/21) حاصل شد. کمترین ارتفاع بوته Cm) 4/76(، عملکرد دانه Kg.ha)7/1493(؛ عملکرد کل Kg.ha)9/10543( را تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم افق به دست آورد. کمترین آنزیم آنتی اکسیدانت کاتالاز را تیمار آبیاری معمول در رقم سیروان با متوسط(U/mgprotein) 95/12 و بیومارکر تخریب دیتیروزین را تیمار آبیاری معمول در رقم رخشان با متوسط 11/9 (ηmol/mgprotein) به خود اختصاص داد. با توجه به نتایج می توان ارقام رخشان و سیوند و حیدری را برای کاشت در منطقه ورامین توصیه نمود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: آبیاری، ارقام، عملکرد دانه، دی تیروزین، کاتالاز |
|
|
متن کامل [PDF 1012 kb]
(758 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی گیاهان زراعی
دریافت: 1403/3/26 | پذیرش: 1403/12/10 | انتشار: 1403/12/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
