|
اثر کودهای زیستی و اسید سالیسیک بر روند تغییرات شاخص‌های فیزیولوژیک رشد دو رقم نخود در شرایط دیم
|
فردین مومنی   ، علیرضا ابدالی مشهدی* ، سید عطااله سیادت ، بابک پاکدامن سردرود ، مختار قبادی |
| گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران |
|
|
چکیده: (17 مشاهده) |
نخود یکی از حبوبات مهم با ارزش غذایی و دامنه سازگاری بالا است که توانایی تثبیت بیولوژیک نیتروژن اتمسفر را دارد. در این پژوهش اثر اسید سالیسیلیک و کودهای زیستی بر شاخص‌های فیزیولوژیک رشد در دو رقم نخود مورد بررسی گرفت. الیسیتورهایی مانند اسید سالیسیلیک می‌توانند شدت تنش خشکی در برخی از گیاهان را کاهش دهند . از سوی دیگر، کودهای زیستی با تأمین بخشی از نیاز تغذیه‌ای گیاهان می‌توانند باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی گردیده و از هزینه تولید و آلودگی محیط زیست بکاهند. این آزمایش به‌صورت دو ساله در سال‌های زراعی 96-1395 و 97-1396 در دانشگاه رازی کرمانشاه و تحت شرایط دیم اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام نخود (رقم بیونیج و رقم آزاد)، محلولپاشی اسید سالیسیلیک (عدم کاربرد، کاربرد غلظت‌های نیم و یک میلی‌مولار) و کود زیستی شامل عدم کاربرد، Biosuperphosphate bacteria (Pseudomonas + Enterobacter)، Biosulfur bacteria (Thiobacillus spp.)، Rhizobium bacterium (Mesorhizobium ciceri) و Mycorrhizal fungus (Rhizophagus irregularis) با CFU (Colony Forming Unit)=108 بود. برای ارزیابی اثر فاکتورهای آزمایش بر روند رشد گیاه نخود از شاخص‌های سرعت رشد محصول (CGR) ، سرعت رشد نسبی (RGR)، سرعت جذب خالص (NAR) و سطح برگ (LAI) استفاده گردید. بیشترین ماده خشک کل (TDM)، LAI، CGR، RGR و NAR در غلظت نیم میلی‌مولار اسید سالیسیلیک و رقم بیونیج مشاهده گردید. بالاترینTDM ، LAI، CGR و NAR در کودهای زیستی Mesorhizobium ciceri و Rhizophagus irregularis مشاهده شد. در کود زیستی Mesorhizobium ciceri، بالاترینTDM ، LAI، CGR و NAR نسبت به شاهد به ترتیب در سال اول 41، 9، 72 و 39 درصد و در سال دوم 39، 5، 61 و 4 درصد بالاتر بود. کودهای زیستی اثر اندکی بر RGR داشتند. روند تغییرات NAR تحت تاثیر فاکتورهای ارقام، اسید سالیسیلیک و کودهای زیستی در سال‌های اول و دوم آزمایش بسیار متفاوت بود. در کل در میان سطوح فاکتورهای آزمایش، رقم بیونیج، غلظت نیم میلی‌مولار اسید سالیسیلیک و کود زیستی Mesorhizobium ciceri بالاترین شاخص‌های رشد را داشتند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: بیوسوپرفسفات، ریزوبیوم، سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ و میکوریزا . |
|
|
متن کامل [PDF 674 kb]
(23 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی گیاهان زراعی
دریافت: 1403/5/25 | پذیرش: 1402/8/10 | انتشار: 1402/8/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
