|
اثر آرایش کاشت و سن نشاء بر روی برخی صفات فیزیولوژیکی و راندمان مصرف نور در ارقام بومی و پر محصول برنج خوزستان
|
مدینه بناری   ، پیمان حسیبی* ، عبدالعلی گیلانی |
| دانشیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران. |
|
|
چکیده: (368 مشاهده) |
چکیده
کارایی مصرف نور از مهمترین خصوصیات اکوفیزیولوژیکی گیاهان زراعی محسوب می شود که در ارزیابی میزان نور جذب شده، تولید ماده خشک و عملکردآنها مؤثراست. با همین هدف،به منظور مطالعه راندمان مصرف نور در برخی ارقام برنج آزمایشی دو ساله طی سال‌‌های زراعی 1399-1398 و 1400-1399 به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پایلوت شهر قلعه تل استان خوزستان انجام شد. ارقام برنج شامل چمپا، عنبوری و دانیال بعنوان عامل اصلی، آرایش کاشت در سه سطح (15×15، 20×15، 30×15 سانتی‌متر) بعنوان عامل فرعی و سن نشاء (30، 40 و 50 روزه) بعنوان عامل فرعی فرعی بودند. نتایج نشان داد بیشترین شاخص سطح برگ (8/5) مربوط به نشاءهای 30 روزه رقم چمپا در آرایش کاشت 15×15 سانتی‌متر بود. بیشترین سرعت رشد گیاه در نشاء 30 روزه و تیمار 15×15 سانتی‌متر در رقم دانیال (3//33 گرم در مترمربع در روز) بدست آمد. سرعت فتوسنتز خالص در نشاء 50 روزه رقم دانیال در انتهای فصل رشد به علت آرایش عمودی برگ‌ها روندی صعودی پیدا کرد. در ابتدای فصل رشد، بیشترین سرعت رشد نسبی به مقدار 18/0 گرم در مترمربع در روز در نشاء 40 روزه رقم عنبوری، در آرایش کاشت 30×15 سانتی‌متر حاصل گردید. افزایش تعداد کپه در واحد سطح درآرایش کاشت از 15×15 سانتی‌متری باعث شد تا گیاه سریعتر به حداکثر شاخص سطح برگ برسد که منجر به افزایش راندمان مصرف نور در این آرایش کاشت گردید و تغییر آرایش کاشت از 15×15 سانتی‌متر به 30×15 سانتی‌متر باعث کاهش راندمان مصرف نور از 16/2 به 60/1 گرم بر مگاژول شد. نتایج برهمکنش تیمارها نشان داد که بیشترین عملکرد شلتوک در هر سه رقم چمپا، عنبوری و دانیال در نشاء 30 روزه در آرایش کاشت 15×15 سانتی‌متری به ترتیب 6563، 6100 و 9466 کیلوگرم در هکتار بود. در مجموع نشاءهای 30 روزه ارقام برنج مورد مطالعه در آرایش کاشت 15×15 سانتی‌متر با توجه داشتن شاخص سطح برگ بالاتر، سرعت رشد محصول ببیشتر و راندمان مصرف نور جهت بهبود عملکرد برنج در منطقه محل اجرای آزمایش مناسب‌تر هستند و رقم دانیال با توجه با توجه به تفاوت عملکرد شلتوک نسبت به دیگر ارقام (%30) و تراکم پذیری بیشتر جهت نیل به پایداری عملکرد به عنوان راهکاری در شرایط خوزستان است. |
|
| واژه‌های کلیدی: شاخص سطح برگ، سرعت رشد گیاه، سرعت رشد نسبی، سرعت فتوسنتز خالص، کارایی استفاده از تشعشع |
|
|
متن کامل [PDF 875 kb]
(453 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی گیاهان زراعی
دریافت: 1403/2/2 | پذیرش: 1403/9/10 | انتشار: 1403/9/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
