چکیده با توجه به کمبود آب در بخش کشاورزی ، مدیریت مصرف آب جهت توسعه کشت ضروری است. یکی از گیاهان مهم که امروزه سطح زیر کشت آن در ایران در حال افزایش است ،ژنوتیپ های مختلف Thymus می باشد که عملکرد کمی و کیفی آن عمدتاً تحت تأثیر کم‌آبی قرار می‌گیرد. به منظوربررسیتأثیر تنش کمبود آب برشاخص های زراعی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ های مختلفThymus، آزمایشی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده درقالبطرح بلوکهایکاملتصادفیباسهتکرار در مزرعه تحقیقاتی و آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج طی سال‌های زراعی 1396-97 و 98-1397 اجرا شد.تنش کمبود آب به عنوان عامل اصلی در پنج سطح شامل: 100% ظرفیت زراعی یا آبیاری کامل (به عنوان شاهد)، 80% ظرفیت زراعی (کم آبی نسبتاً ملایم)، 60% ظرفیت زراعی (کم آبی ملایم)، 40% ظرفیت زراعی (کم آبی نسبتاً شدید) و 20% ظرفیت زراعی (کم آبی شدید) و ژنوتیپ هایThymus به عنوان عامل فرعی شامل: دنایی (Thymusdaenensis)، شیرازی (Zataria multiflora)،کرمانی (Thymuscarmanicus) و باغی (Thymusvulgaris) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیههایآماریآزمایش نشاندادکهتنش کمبود آبmouseout="msoCommentHide('_com_1')" onmouseover="msoCommentShow('_anchor_1','_com_1')">[WU1]و تفاوت بین گونهاثرمعنیداربرmouseout="msoCommentHide('_com_2')" onmouseover="msoCommentShow('_anchor_2','_com_2')">[WU2]صفاترشدی، عملکردسرشاخه، انباشتپرولینومحتویتیمولداشتند.باافزایش شدتکمبود آبارتفاعبوته، قطر تاج پوشش و عملکردسرشاخه گلدارکاهشو محتوی اسانس، تیمول، کارواکرول، پرولینو قندهای محلول افزایش یافت. با توجه به یافته‌های آزمایش، ترکیب تیماری گونه باغی همراه با تنش کم آبی ملایم (ظرفیت زراعی 60 درصد) با عملکرد سرشاخه 1377 کیلوگرم در هکتار و 34/1 درصد اسانس به عنوان رویکردی کاربردی برای بهینه سازی تولید اینگیاه قابل‌توصیه است.
mouseout="msoCommentHide('_com_1')" onmouseover="msoCommentShow('_anchor_1','_com_1')">[WU1]کمبود آب
mouseout="msoCommentHide('_com_2')" onmouseover="msoCommentShow('_anchor_2','_com_2')">[WU2]تفاوت بین گونه ها اصطلاح مناسب تری است
Yuosefvand M, Sarajuoghi M, Mohammadi K, Pasary B, Fayyaz F. Feisibility study on planting Thymus Genotypes as affected by different levels of water deficit stress in the climatic conditions of Sanandaj. فیزیولوژی گیاهان زراعی 2024; 16 (63) :99-115 URL: http://cpj.ahvaz.iau.ir/article-1-1622-fa.html
یوسفوند میثم، سراجوقی منصور، محمدی خسرو، پاساری بابک، فیاض فرزاد. امکان سنجی کشت ژنوتیپ های Thymus تحت تاثیر سطوح مختلف تنش کمبود آب در شرایط آب و هوایی سنندج. مجله علمی فیزیولوژی گیاهان زراعی. 1403; 16 (63) :99-115
