بهمنظوربررسیامکانکاهشاثراتمنفیتنشگرماییانتهایفصل گندمبااستفادهازنانوذرات سیلیس و مایکوریزا، این آزمایش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در سه تکرار در سال زراعی 99 – 1398 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا شد.عامل اصلی قطع آبیاری آخر فصل در سه سطح شاهد (آبیاری معمولی)، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و قطع آبیاری از مرحله شیریشدن تا انتهای رشد و عامل فرعی اول، نانوذرات سیلیسیم در سه سطح عدم مصرف نانوذرات سیلیسیم، نانوذرات سیلیسیم 40 میلی گرم در لیتر و نانوذرات سیلیسیم 80 میلیگرم در لیتر و عامل فرعی دوم، کود زیستی مایکوریزا در دو سطح عدم استفاده از مایکوریزا و مصرف مایکوریزا بودند. اثر متقابل تیمارهای سهگانه نشان داد که در تیمار آبیاری معمولی + نانوذرات سیلیس 40 میلی گرم در لیتر + مایکوریزا، بیشترین عملکرد دانه (5279 کیلوگرم در هکتار)، وزن هزاردانه (87/36 گرم)، تعداد دانه در سنبله (3/46 عدد)، تعداد سنبله در مترمربع (699 عدد)، عملکرد پروتئین خام دانه و عملکرد بیولوژیک (774 و 15150 کیلوگرم در هکتار) حاصل گردید، از طرفی در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و عدم مصرف نانوذرات سیلیس و مایکوریزا بیشترین درصد پروتئین خام دانه (33/17 درصد) بهدست آمد. شایان ذکر است که بیشترین شاخص برداشت (70/37 درصد) به تیمار قطع آبیاری در مرحله شیریشدن + 80 میلیگرم نانوذرات سیلیس + تلقیح مایکوریزا تعلق داشت. در این آزمایش بین بیشترین و کمترین عملکرد دانه، عملکرد پروتئین و عملکرد بیولوژیک اختلاف 45/60، 22/40 و 91/55 مشاهده گردید. نتایج نشان داد که استفاده از کود زیستی مایکوریزا و نانوذرات سیلیس در جهت افزایش کمی و کیفی گندم بهخصوص در اواخر فصل رشدمفید واقع شدند. با توجه به اینکه منابع سیلیس و قارچ مایکوریزا با کمترین هزینه تهیه می گردند، بنابراین پیشنهاد میگردد کشاورزان بهمنظور تولید بیشتر از نهادههای فوق در کشت گندم استفاده نمایند.
direkvandy S, eisvand H, azizi K, akbarpour O. Investigating the effects of the application of silicon nanoparticles and mycorrhiza on the quantitative and qualitative yield of wheat under drought stress at the end of the growing season. فیزیولوژی گیاهان زراعی 2022; 14 (54) : 5 URL: http://cpj.ahvaz.iau.ir/article-1-1582-fa.html
دیرکوندی سمیه، عیسوند حمیدرضا، عزیزی خسرو، اکبرپور امیدعلی. بررسی اثرات کاربرد نانوذرات سیلیسیم و مایکوریزا بر عملکرد کمی و کیفی گندم تحت تنش خشکی انتهای فصل رشد. مجله علمی فیزیولوژی گیاهان زراعی. 1401; 14 (54) :83-103
