اثر تیمار قطع آبیاری انتهای فصل رشد بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گندم نان
|
ندا تیموری ، محسن سعیدی* ، محمد اقبال قبادی ، شهریار ساسانی  |
|
|
چکیده: (1772 مشاهده) |
با توجه به اهمیت فوقالعاده وقوع تنش خشکی و اثر آن بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی و در نتیجه کاهش عملکرد گندم در مناطق خشک و نیمهخشک جهان (مانند اکثر مناطق ایران)، این تحقیق در همین راستا و به منظور بررسی اثر تیمار قطع آبیاری بر عملکرد و برخی صفتهای فیزیولوژیک تیپهای مختلف رشدی گندم انجام شد. تحقیق به صورت مزرعهای و در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی به روش کرتهای یک بار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در کرمانشاه در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. در کرتهای اصلی تیمار رطوبتی در دو سطح شاهد (آبیاری در تمام مراحل رشدی بر اساس نیازآبی گیاه) و قطع آبیاری از اواسط اردیبهشت تا پایان فصل رشد و رقمهای گندم شامل الوند، سیوند، زرین، باز، بهار، شهریار، نورستار، پیشگام، پیشتاز، کویر، اروم و پارسی در کرتهای فرعی مقایسه شدند. نتایج نشان داد در شرایط شاهد رقم نورستار با 1270 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشت، اما دیگر رقمها با متوسط 4600 کیلوگرم در هکتار از این نظر تفاوت معنیداری نداشتند. تیمار قطع آبیاری بهطور متوسط سبب کاهش 40 درصدی عملکرد دانه رقمها شد. بیشترین کاهش عملکرد دانه در رقمهای کویر و شهریار به ترتیب با 2100 و 2210 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. تیمار قطع آبیاری سبب کاهش معنیدار تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، غلظت پروتئینهای محلول و محتوی نسبی آب برگها و افزایش معنیدار سرعت فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز و تنظیم اسمزی (بیش از 150 درصد) سلولها شد، اما اثر معنیداری بر غلظت رنگدانههای فتوسنتزی و سطح برگها نداشت. عدم کاهش معنیدار محتوی رنگدانههای فتوسنتزی و سطح برگ در شرایط قطع آبیاری انتهای فصل رشد را میتوان با افزایش فعالیت آنتی اکسیدانها و تنظیم اسمزی رقمهای مورد بررسی مرتبط دانست. |
|
واژههای کلیدی: آنتیاکسیدان، تنظیم اسمزی، رنگدانه و کاتالاز. |
|
متن کامل [PDF 1776 kb]
(1994 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی گیاهان زراعی دریافت: 1399/3/12 | پذیرش: 1399/3/12 | انتشار: 1399/3/12
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|