۵ نتیجه برای کلزا.
محمد مرادی، غلامرضا قدرتی،
دوره ۲، شماره ۸ - ( ۱۲-۱۳۸۹ )
چکیده
این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل هم‌بستگی‌های بین عملکرد دانه و برخی صفات مهم زراعی در ۱۲ رقم کلزای بهاره، در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام از نظر صفات مورد بررسی تفاوت معنی‌داری وجود دارد، که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین ارقام می‌باشد. نتایج حاصل از هم‌بستگی‌های ساده نشان داد که عملکرد دانه بیشترین هم‌بستگی مثبت را با وزن هزار دانه (**۷۴/۰) و تعداد دانه در غلاف (**۷۲/۰) داشت. هم‌بستگی عملکرد دانه با تعداد روز تا رسیدگی، تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع بوته و درصد روغن منفی و معنی‌دار بود (به ترتیب**۶۵/-۰، *۳۵/-،*۳۷/۰- و*۳۰/۰- ). بر اساس رگرسیون گام به گام که در آن صفت عملکرد دانه به عنوان متغیر وابسته و سایر صفات به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند، ضریب تبیین مدل (۹۳۴/۰=۲R) بود. صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در غلاف بیشترین ضریب تبیین را به خود اختصاص دادند (به ترتیب ۵۴۷/۰ و۱۷۷/۰). نتایج تجزیه مسیر نشان داد که صفات تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه بیشترین اثرمستقیم مثبت را بر عملکرد دانه دارا بودند (به ترتیب**۱۰/۱ و*۴۱/۰). صفات تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه بیشترین سهم را در تبیین تغییرات عملکرد دانه دارا بودند بنابراین می‌توان از این صفات بعنوان معیار انتخاب در برنامه‌های به‌نژادی کلزای بهاره استفاده نمود.
قدرت اله فتحی، محمدرضا عنایت قلی زاده،
دوره ۲، شماره ۸ - ( ۱۲-۱۳۸۹ )
چکیده
در بسیاری از نقاط از جمله خوزستان، رشد زایشی کلزا با تنش خشکی مواجه می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی اثر استرس خشکی در مراحل رشد کلزا روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه، روغن و پروتئین دانه بود. این مطالعه در دو آزمایش مزرعه‌ای و گلدانی در سال ۹۰-۱۳۸۹ در دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر اجرا گردید. آزمایش مزرعه‌ای به صورت کرت‌های یکبار خرده شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. در کرت‌های اصلی سطوح تنش خشکی (بدون تنش خشکی، تنش ملایم و شدید) و ارقام در کرت‌های فرعی (هایولا ۳۰۸، ساری گل و Heros) قرار گرفتند. آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد . فاکتورها شامل سه رقم کلزا (هایولا ۳۰۸، ساری گل و Heros) و تنش خشکی در هشت سطح شامل بدون تنش خشکی، تنش در مرحله‌ی ساقه رفتن، تنش در مرحله‌ی گلدهی، تنش در مرحله‌ی رشد خورجین، تنش در مرحله‌ی پر شدن دانه، تنش از ساقه رفتن تا انتهای دوره‌ی رشد، تنش از آغاز گلدهی تا انتهای دوره‌ی رشد و تنش در آغاز رشد خورجین تا انتهای دوره‌ی رشد بودند. نتایج آزمایش مزرعه‌ای نشان داد که حداکثر عملکرد دانه (۵/۳۹۶۱ کیلوگرم در هکتار) و حداقل آن (۱/۱۷۳۱کیلوگرم در هکتار) به ترتیب برای ارقام هایولا ۳۰۸ و Herosحاصل گردید. در بین اجزای عملکرد دانه، تعداد خورجین در بوته حساس‌ترین جزء نسبت به تنش خشکی بود. رقم Heros با تیمار شاهد بیشترین تعداد دانه در خورجین (۲۳/۱۱۴) را داشت، ولی با بروز تنش ملایم و شدید تعداد دانه آن کاهش یافت. تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه بیشتر، افزایش عملکرد دانه رقم هایولا ۳۰۸ را باعث شد. در آزمایش گلدانی، بیشترین کاهش عملکرد دانه با وجود استرس خشکی در مرحله‌ی گلدهی (۳/۳۰ درصد) و سپس در مرحله‌ی رشد خورجین (۷/۲۰ درصد) حاصل شد. کاهش عملکرد دانه به وسیله‌ی استرس خشکی کوتاه مدت در مراحل طویل شدن ساقه، گلدهی و رشد خورجین همراه با کاهش تعداد خورجین در بوته همراه بود. کاهش در عملکرد دانه ناشی از تنش خشکی کوتاه مدت در طول رشد دانه ناشی از کاهش وزن دانه بود.
زهرا رحیمیان،
دوره ۳، شماره ۱۲ - ( ۱۲-۱۳۹۰ )
چکیده
به منظور تعیین اثر تیوباسیلوس و گوگرد به همراه ماده آلی بر روی صفات کمی و کیفی کلزا، آزمایش گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۸۷-۱۳۸۶ در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اجرا گردید. در این آزمایش تیوباسیلوس در دو سطح NT (عدم تلقیح با تیوباسیلوس) و T (تلقیح با تیوباسیلوس)، گوگرد در سه سطح (۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ کیلوگرم در هکتار) و کود حیوانی در دو سطح O۱ (بدون کود حیوانی) و O۲ (۲۰ تن در هکتار کود حیوانی) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد تلقیح با تیوباسیلوس به طور معنی‌داری باعث افزایش عملکرد دانه و افزایشآهن و روی در دانه می‌گردد. با افزایش میزان گوگرد تا سطح ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه، ماده خشک کل و درصد روغن به ترتیب ۳۹/۴، ۲۸/۱۵ و ۶۹/۱ درصد افزایش یافتند. همچنین در گلدان‌های همراه با کود حیوانی در مقایسه با گلدان‌های بدون کود حیوانی افزایش معنی‌داری در میزان آهن و مس در کلش ملاحظه شد. بنابر نتایج به دست آمده، مصرف ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار گوگرد تلقیح شده با تیوباسیلوس به همراه کود حیوانی و یا ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار گوگرد تلقیح شده با تیوباسیلوس می‌تواند باعث کاهش pH خاک شده و جذب عناصر غذایی کم‌مصرف را بالا برده و توانسته عملکرد و درصد روغن را بالا ببرد.
نسرین سادات سیدمحمدی، ایرج اله دادی، سیدعلیرضا سیدمحمدی، عصمت سرافراز،
دوره ۴، شماره ۱۶ - ( ۱۲-۱۳۹۱ )
چکیده
در بسیاری از مناطق کشور، عملکرد و اجزای عملکرد کلزا تحت تأثیر تنش‌‌آبی قرار می‌گیرد. به منظور بررسی اثر تنش آبی بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزا، پژوهشی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی ۸۷-۱۳۸۶ در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان-تهران اجرا گردید. در این آزمایش دو رقم کلزای بهاره RGS۰۰۳ و OPTION۵۰۰ به عنوان عامل اصلی و تیمار سه فاصله آبیاری (۶ ، ۸ و ۱۰ روز یک بار) به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. عمق خالص آبیاری، فاصله بین آبیاری‌ها و مقدار آبی که در هر نوبت باید به زمین داده می‌شد، با استفاده از فرمول‌های مربوطه محاسبه گردید. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در گیاه و طول خورجین در گیاه در رقم RGS۰۰۳ با دور آبیاری شش روز یک بار به دست آمد. بیشترین وزن هزار دانه، شاخص برداشت، درصد روغن و وزن خشک ساقه در رقم OPTION۵۰۰ با دور آبیاری شش روز یک بار مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد پوکی گیاه مربوط به رقم OPTION۵۰۰ با دور آبیاری ۱۰ روز یک بار بود.
رویا رضوی‌زاده، مریم کاظم‌زاده، شکوفه انتشاری،
دوره ۵، شماره ۱۹ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده
تنش شوری به‌عنوان یک عامل محدودکننده تولیدات گیاهی است. در این پژوهش اثر پاکلوبوترازول به‌عنوان یک تنظیم‌کننده تریازولی بر روی شاخصهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه‌‌های کلزای تحت تنش شوری در شرایط کشت درون شیشه بررسی شده است. پس از شستشو و ضدعفونی بذر‌های گیاه کلزا تعداد ۱۰ بذر در محیط کشت‌‌های پایه موراشیگ و اسکوگ حاوی غلظت‌‌های صفر، ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌مولار کلریدسدیم (سطوح مختلف شوری) و غلظت‌‌های صفر، ۵، ۱۰ و ۲۰ میلی‌گرم در لیتر پاکلوبوترازول کشت داده شد. نتایج به دست آمده پس از ۴ هفته نشان داد که طول ریشه و اندام هوایی، وزن خشک ریشه و اندام هوایی، مقدار کلروفیل a، کلروفیل کل وکاروتنوئید‌های گیاهچه در تنش شوری کاهش معنی‌داری داشت. درحالی‌که مقدار پراکسیداسیون‌لیپید و قندهای احیاکننده و پرولین در تنش شوری افزایش یافت. پاکلوبوترازول در تمام سطوح میزان پارامتر‌های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه‌ها را هم در وضعیت تنش و هم در حالت عادی به مقدار زیادی افزایش داد. بنابراین تیمار پاکلوبوترازول در گیاهچه‌‌های کلزای تحت تنش شوری باعث بهبود علایم تنش و آسیب‌‌های ناشی از شوری در این گیاهچه‌ها شد.
