محمدباقر عالی زاده، آتوسا شفارودی، علی عبادی،
دوره ۱۳، شماره ۴۹ - ( ۱-۱۴۰۰ )
چکیده
اثر کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیک بر عملکرد کلاله و ویژگیهای کیفی زعفران باتوجه به شرایط اقلیمی استان اردبیل طی آزمایشی بهصورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ و ۹۶-۱۳۹۵ در مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود آلی در سه سطح (شاهد، کود دامی (۲۰ تن در هکتار) و ورمیکمپوست (۱۰ تن در هکتار)) که در کرتهای اصلی قرار گرفت. مخلوط کود شیمیایی نیتروژن و فسفر (NP) در دو سطح (شامل ۵۰ و ۱۰۰ درصد نیاز کودی) در کرتهای فرعی و پنج سطح کود زیستی در پنج سطح (عدم تلقیح (شاهد) و تلقیح با ازتوباکتر، تلقیح با سودوموناس، تلقیح با باسیلوس سوبتیلیس و تلقیح سه گانه آنها (ازتوباکتر+ سودوموناس + باسیلوس سوبتیلیس)) در کرتهای فرعی فرعی بود. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی اثر معنیداری بر روی تعداد گل، عملکرد تر و خشک کلاله و ویژگیهای کیفی زعفران داشت، بهطوریکه تأثیر کاربرد کودهای زیستی باعث افزایش ۹۲ درصدی تعداد گل نسبت به تیمار شاهد شد. همچنین، بیشترین عملکرد تر و خشک کلاله بهترتیب (۱/۳ و ۸۵/۱ کیلوگرم در هکتار) در تیمار کودهای آلی توام با کودهای زیستی بهصورت تلفیقی بهدست آمد. نتایج ویژگیهای کیفی نیز نشان داد که بیشترین درصد کروسین و پیکروکروسین تحت تیمار با کودهای آلی (کود دامی و ورمیکمپوست) همراه با کاربرد تلفیقی کودهای زیستی بهدست آمد. همچنین کاربرد کودهای زیستی به صورت تلفیقی باعث افزایش ۵۳ درصدی میزان سافرانال نسبت به تیمار شاهد شد.