اقای رئوف سید شریفی، اقای فرزاد عادل ساربانلار۲،
دوره ۱۵، شماره ۵۹ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
به منظور ارزیابی تاثیر نیتروژن استارتر و محلولپاشی با متانول بر گرهزایی، مولفههای پرشدن دانه و عملکرد کمی و کیفی سویا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعهایی در پارس آباد مغان استان اردبیل در سال ۱۴۰۱ اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی کاربرد متانول در سه سطح )محلولپاشی با آب بهعنوان شاهد، کاربرد ۱۵ و ۳۰ درصد حجمی) و سه سطح نیتروژن استارتر (عدم استفاده بهعنوان شاهد، کاربرد ۲۵ و ۵۰ کیلوگرم نیتروژن استارتر در هکتار از منبع اوره) شامل میشدند. کاربرد مقادیر بالایی از نیتروژن استارتر (۵۰ کیلوگرم در هکتار) تعداد گره در بوته (۱۳۹ درصد)، تعداد نیام در بوته (۳۷ درصد)، شاخص برداشت (۹ درصد)، طول دوره پر شدن دانه (۸ درصد) و محتوای اسیدهای چرب اولئیک، لینولئیک و لینولنیک را به ترتیب ۷/۱۴، ۳/۱۶ و ۶/۲۰ درصد در مقایسه با عدم کاربرد نیتروژن استارتر افزایش داد. هر چند که اختلاف آماری معنیداری در محتوای اسیدهای چرب غیر اشباع بین مقادیر ۲۵ تا ۵۰ کیلوگرم نیتروژن استارتر وجود نداشت. محلولپاشی ۳۰ درصد حجمی متانول تعداد گره در بوته (۲/۱۵ درصد)، تعداد نیام در بوته (۴۷ درصد)، شاخص برداشت (۱۲ درصد) و طول دوره پرشدن دانه (پنج درصد) را در مقایسه با عدم کاربرد متانول افزایش داد. همچنین کاربرد مقادیر بالایی از نیتروژن استارتر و متانول، وزن خشک گره در بوته (۲/۲۶ درصد)، ارتفاع بوته (۶/۵۴ درصد)، تعداد دانه در بوته (۱۰۹ درصد)، حداکثر وزن دانه (۳/۴۵ درصد)، سرعت پرشدن دانه (۱/۱۴ درصد)، دوره موثر پر شدن دانه (۲۸ درصد) و عملکرد دانه (۶۱ درصد) را در مقایسه با عدم کاربرد نیتروژن استارتر و متانول افزایش داد. در این بررسی به نظر میرسد کاربرد ۵۰ کیلوگرم نیتروژن استارتر و محلولپاشی ۳۰ درصد حجمی متانول برای بهبود گرهزایی، عملکرد دانه و اسیدهای چرب غیر اشباع میتوان پیشنهاد نمود.
