به منظور بررسی اثر نیتروژن و تنش خشکی بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی کینوا رقم سانتاماریا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، در سال ۱۳۹۹ اجرا گردید. فاکتورها شامل سطوح تنش خشکی (بدون تنش، تنش‌های ملایم و شدید) با افزایش دور آبیاری و مقادیر نیتروژن (۰، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰، ۲۰۰ و ۲۵۰ کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره بودند. نتایج نشان داد که عملکردهای زیست توده و دانه در شرایط بدون تنش و مصرف ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن در بیشترین مقدار به ترتیب ۸۷/۴۲ و ۲۰/۱۷ گرم در بوته و در شرایط تنش شدید و مصرف ۲۵۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن در کم ترین مقدار به ترتیب ۴۹/۹ و ۱۴/۲ گرم در بوته بودند. میزان کاهش عملکرد دانه در تمام سطوح نیتروژن در شرایط تنش ملایم در دامنه بین ۱/۸۰-۹/۳۲ درصد و در تنش شدید بین ۹/۸۷ – ۰/۷۳ درصد نسبت به تیمار بدون تنش خشکی (شاهد) و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن بودند. با افزایش تنش خشکی سایر صفات از جمله وزن هزار دانه، شاخص برداشت، ارتفاع بوته، محتوای نسبی آب برگ و آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز کاهش، اما آنتی اکسیدان پراکسیداز افزایش یافت. با افزایش نیتروژن صفات محتوای نسبی آب برگ، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز افزایش داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که در کینوا رقم سانتاماریا، اثر نیتروژن به میزان آب در دسترس بستگی دارد و با افزایش تنش خشکی اثر میزان نیتروژن کاهش می‌یابد.
