خانم مژگان صادقی، دکتر سجاد رحیمی مقدم، دکتر اسماعیل محمدی احمدمحمودی، دکتر خسرو عزیزی،
دوره ۱۶، شماره ۶۲ - ( تابستان ۱۴۰۳ )
چکیده
کلزا پس از سویا و نخل روغنی سومین محصول روغنی مهم در جهان است. ارزیابی شاخصهای رشد و تنش خشکی ارقام مختلف میتواند در معرفی رقم مناسب برای دستیابی به عملکرد بهینه کمک کند. تحقیق حاضر با استفاده از تکنیک مدلسازی بهمنظور شبیهسازی شاخصهای رشدی و تنش خشکی سه رقم کلزا (Hyola۳۰۸، Hyola۴۰۱ و RGS۰۰۳) در چهار منطقه استان لرستان انجام گرفت. برای شبیهسازی رشد و عملکرد کلزا از مدل APSIM استفاده شد. بهطور میانگین در همهی مناطق، رقم Hyola۴۰۱ بالاترین شاخص سطح برگ (۷/۴)، سرعت رشد محصول (۱/۲۱ گرم بر مترمربع در روز)، سرعت رشد نسبی (۸/۰ گرم بر گرم) و تولید ماده خشک (۴/۱۵۰۷ گرم در مترمربع) را داشت. در مناطق مختلف، عملکرد دانه از ۹/۱ تن در هکتار در الشتر تا ۸/۴ تن در هکتار در پلدختر دارای تغییرات بود. همچنین بهطور میانگین، مقدار عملکرد دانه برای ارقام Hyola۳۰۸، Hyola۴۰۱ و RGS۰۰۳ به ترتیب برابر با ۹/۳، ۵/۴ و ۴ تن در هکتار بود. از نظر شاخص تنش آبی، تنش آبی در منطقه الشتر مشاهده نشد اما در سایر مناطق تنش آبی بعد از مرحله گلدهی شروع شد و تا انتهای فصل رشد ادامه پیدا کرد. الگوی خشکی مناطق و ارقام مورد بررسی نشان میدهد که در بیشتر مناطق مدیریت آبیاری مناسب در اواخر دوره رشد کلزا میتواند به بهبود عملکرد و تولید دانه این محصول زراعی در شهرستانهای مورد بررسی کمک کند.