|
بررسی ارقام گندم دوروم بر اساس شاخص های ارزیابی کننده تنش گرما در مازندران
|
| حسن نیکخواه کوچکسرایی*، هاملت مارتیروسیان |
| دانشگاه آزاد اسلامی |
|
|
چکیده: (3020 مشاهده) |
بهمنظور بررسی اثر تنش گرمای پایان فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام گندم دوروم (Triticum durum Desf.) این آزمایش مزرعهای در دو تاریخ کاشت (تاریخ کشت مطلوب و با تأخیر) انجام شد. تعداد هفت رقم گندم دوروم (یاواروس، دنا، کرخه، آریا، بهرنگ، ساجی و زردک) در طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار، در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر در استان مازندران، طی سه فصل زراعی 89-1388، 90-1389 و 91-1390 مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثر رقم بر وزن سنبله و عملکرد دانه معنی دار (1% ≥ α) بود، که نشاندهنده وجود تنوع ژنتیکی در ارقام گندم دوروم مورد بررسی است؛ همچنین اثر سال بر این صفات معنیدار بود، در حالی که برهمکنش سال در رقم برای صفت وزن سنبله معنیدار بوده، ولی برای عملکرد دانه معنیدار نبود. مقدار کاهش وزن سنبله در شرایط تنش برای ارقام مورد بررسی یکسان نبود، که اهمیت انتخاب رقم غیر حساس به تنش گرما را ثابت می کند. بررسی شاخصهای تنش نشان داد که شاخص های حساسیت به تنش (STI)، میانگین بهره وری (MP) و میانگین هندسی بهرهوری (GMP) در شرایط مطلوب و شرایط تنش گرما، با عملکرد دانه، همبستگی معنی داری (1% α ≤) داشتند، لذا برای گزینش ارقام غیر حساس پیشنهاد شدند. رقم بهرنگ با متوسط عملکرد 5310 کیلوگرم در هکتار در شرایط مطلوب، و با کاهش 16/9 درصدی در شرایط تنش، بیشترین اندازه شاخصهای STI، MP و GMP را داشت و به عنوان مناسبترین رقم برای کشت در منطقه مازندران پیشنهاد شد. |
|
| واژه‌های کلیدی: تنش گرما، غلات و گندم دوروم. |
|
|
متن کامل [PDF 746 kb]
(4821 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی گیاهان زراعی
دریافت: 1396/5/12 | پذیرش: 1396/5/12 | انتشار: 1396/5/12
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
