|
اثر میکوریزا و سودوموناس بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد برنج (Oryza sativa L.) در شرایط تنش شوری خاک
|
فیروز نوروزی نیا، محمدحسین انصاری*   ، هاشم امین پناه، سعید فیروزی |
| دانشگاه آزاد رشت |
|
|
چکیده: (401 مشاهده) |
| برنج غذای اصلی مردم ایران بوده و تولید این غله مهم در سالهای اخیر در برخی از نقاط دچار مشکل شده است. یکی از عوامل تنش‌زای محیطی که رشد و نمو برنج را تهدید می‌کند، شور شدن خاک‌ها است. به همین منظور آزمایش مزرعه‌ای دوساله، با هدف ارزیابی اثر میکروارگانیسم‌های محرک رشد بر تحمل برنج به شوری خاک، در مزارع غرقابی برنج دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا در سالهای 98-1397 انجام شد. آزمایش به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی در دو مکان (در دو خاک شور و نرمال) و تیمارهای آزمایش شامل تلقیح با میکروارگانسیم‌‌های محرک رشد گیاه در پنج سطح (سودوموناس پوتیدا؛ سودوموناس فلورسنت؛ قارچ آربوسکولار میکوریزا؛ تیمار تلقیح دوگانه باکتری- قارچ به‌صورت سودوموناس پوتیدا + سودوموناس فلورسنت + میکوریزا؛ به همراه یک تیمار عدم تلقیح به عنوان شاهد) بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر میکروارگانیسم‌ها و شوری خاک بر غلظت سدیم (Na+) و پتاسیم (K+) ریشه، ساقه، برگ‌های جوان و پیر و عملکرد و اجزای عملکرد معنی‌دار بود. شوری خاک غلظت Na+ ریشه، ساقه، برگ‌های جوان و پیر را افزایش داد، در حالی‌که میکروارگانیسم‌ها غلظت Na+ در همه اندام‌ها به‌جز ریشه را به‌طور معنی‌دار کاهش و غلظت K+ را در آن‌ها به‌ویژه در برگ‌های جوان افزایش دادند. همچنین میکروارگانیسم‌ها عملکرد دانه برنج را در خاک غیر شور، 34-25 درصد در سال اول و 67-21 درصد در سال دوم و در خاک شور 45-22 درصد در سال اول و 67-45 درصد در سال دوم نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند. در بین میکروارگانیسم‌ها، به جز P.putida، سایر میکروارگانیسم‌ها در اغلب صفات اندازه‌گیری شده نسبت به شاهد برتری معنیداری نشان دادند. به‌طورکلی، برای زراعت برنج در خاک شور مناطق شمال ایران، تلقیح P.fluorescens + AM fungi + P.putida توصیه می‌شود. |
شماره‌ی مقاله: 4 |
| واژه‌های کلیدی: برنج، پتاسیم، سدیم و میکروارگانیسم‌های مفید خاک. |
|
|
متن کامل [PDF 1668 kb]
(459 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکوفیزیولوژی
دریافت: 1399/9/17 | پذیرش: 1401/6/10 | انتشار: 1401/6/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
